In de Volkskrant lezen we een interview met Hein Daanen, hoogleraar aan de VU in Amsterdam en verbonden aan TNO in Soesterberg. Hij had een foto liggen en vroeg zich af of die niet gewoon te gebruiken zou zijn.

Het begon met mijn eigen nieuwe paspoort. Ik ben naar de eisen van het paspoort gaan kijken en verbaasde me over normen voor hoogte en breedte van het gezicht. Dat impliceert een bepaalde verhouding, waarvan ik me meteen afvroeg of alle Nederlanders daar in zouden passen.

Sinds vorige week is het antwoord:

Nee, het paspoort past niet iedereen, omdat ze een buitensporig breed of juist lang gezicht hebben.

Bovendien weet Daanen hoeveel Nederlanders: 2,7% van de volwassenen. Oftewel meer dan 378.000 personen van 14 jaar of ouder.

Ook in China en Griekenland

Daanen publiceerde zijn bevindingen in een vakblad voor gezondheidskundigen (Journal of BTHA). Hij zegt:

Ook in China en Griekenland gelden pasfoto-eisen die groepen paspoortdragers in de problemen kunnen brengen.

Volgens de voorschriften heeft een pasfoto voor een Nederlands paspoort een hoofdhoogte van 26 tot 30 millimeter, en een gezichtsbreedte van 16 tot 20 mm. De verhouding van hoogte en breedte ligt daarmee tussen de minimaal 1,3 en maximaal 1,875.

Ambtenaren op het gemeentehuis hebben een mal waarmee ze de toelaatbaarheid van een aangeleverde foto toetsen.

In principe zijn overschrijdingen niet geoorloofd, wel kunnen uitzonderingen worden gemaakt. In de praktijk zijn er zelden hooglopende conflicten en worden waar nodig uitzonderingen gemaakt, weet Daanen na gesprekken op het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Maar vaak vergt een ontheffing een hoop geregel en vertraging.

Database

Daanen ontdekte dat de paspoorteisen lang niet iedereen passen door een vergelijking met de database die hij in 2000 voor TNO maakte van de lichaamsverhoudingen van Nederlanders. Daartoe werden 1.250 personen met een laserscanner in drie dimensies vastgelegd. De gegevens worden volop gebruikt door onder meer de automobielbranche en kledingfabrikanten.

Maar de uitkomsten tonen ook aan dat ongeveer een op de veertig Nederlandse gezichten niet passen binnen de vereiste afmetingen op de paspoortfoto. In China voldoet bijna 4% van de gezichten niet aan de normen. En in Griekenland zelfs bijna 5%.

Aangezien gemeenten niemand vanwege zijn hoofd een paspoort kunnen weigeren, zou mijn advies zijn om de regels te verruimen en alleen een minimale hoogte in de wet te eisen. Van de EU mag dat en het zal een hoop gedoe schelen.

Het ministerie zegt geen signalen te hebben dat zich in de praktijk problemen voordoen met aangeleverde pasfoto’s.